Türkiye'nin Havacılık Sitesi THS

Model Uçak

Model Uçak

Model Uçak Hakkında Genel Bilgiler
Radyo kontrollü bir model uçağın motoruonun kalbi gibidir.Motorsuz bir model uçak tahta,metal ve boyayığınından başka birşey değildir.Motorun performansı uçağın performansıiçin çok önemlidir. Bunun için model uçak motorlarına özengösterilmelidir.Teknik kitaplara uygun kullanım,temiz motoryakıtı,uygun yağ ve nitro oranı motorun daha uzun ömürlü veperformanslı olmasını sağlayacaktır.

Özellikle toprak pistte kullanılan motorların temizliğine çokdikkat edilmelidir.Toprak zeminden motorun içine alacağı ufacık toprakyada taş parçacıkları motorun çok hassas olan parçalarına büyük zararverecektir.Böylece motorun hem kullanım ömrü düşecek hemde performansıazalacaktır.

Modern model uçak motorları iki - dört zamanlı yada boksör tipimotorlardır.Glow Plug dediğimiz özel bir buji ve Glow Fuel dediğimizmodel uçak yakıtı sayesinde manyeto,endüksiyon bobini,platin,distribütör vb. araçlara ihtiyaç kalmamıştır.Model uçak yakıtı kısaca%80 metil alkol(methanol),%20 hint yağı (castor oil) karışımındanoluşur.Bunun yanında motorun performansını arttırmak,yanmayıkolaylaştırmak amacıyla genelde %5 oranından başlayarak artan oranlardanitro (nitromethane) eklenir.Metil alkol ana yakıttır.Hint yağı motoruyağlama görevi yapar.Bu günkü modern yakıtlarda genelde hint yağıyerine sentetik yağlar kullanılmaktadır.

Karbüratörlü model uçak motorlarının ölçüleri .049 cu.in. ile 1.2cu.in.(.80cc ile 20cc) arasındadır.Bu ölçüler modeller içinkullanabileceğimiz motor seçeneklerini bir hayli artırır.Daha küçükmodel uçak motorları (.010 cu.in.'ten küçük) vardır.Ancak bunlargenellikle karbüratörsüzdür.Küçük uçaklarda ve 2 kanallı uçaklardakullanılır.

Yeni bir motor: Yeni bir motor aldığınızda öncelikle harici hasarlarakarşı kontrol edin.Parçalarının tam olup olmadığına bakın.Üreticifirmanın verdiği teknik kullanma talimatlarını okuyun.Tavsiye edilenşekilde motor açma (rodaj;Break-in) işlemine başlayın.Rodajada tavsiyeedilen yakıtı,tavsiye edilen miktarda kullanın.Tavsiye edilen pervaneyikullanın.Pervane belirtilmemişse pervane tablosunda belirtilenpervanelerden orta seviyede olanını seçin.Motoru rodaj yapmadankesinlikle uçağa takıp uçurmayın.

Karbüratör: Motor çalışırken motorun ihtiyacı kadar yakıt-hava karışımıgöndererek motorun devrini ayarlayan parçasıdır. Bir karbüratörüincelediğinizde çeşitli ayar yerleri görürsünüz.İlk göze çarpan Gazkoludur.(throttle arm)Gaz kolunada delikli bir mil(barrel)bağlıdır.Gazkolu yaklaşık 45derece ile 90 derece hareket eder.Bu hareket sırasındabarrel döner ve içeri giren hava miktarını ayarlar.Buna bağlı olarakmotora giden yakıt hava karışımı da değişir.Bu değişim motor devriniayarlar. Diğer ayarlar karbüratörün ince (fine tune) ayarlarıdır.

Karbüratörün yan tarafında genellikle gaz kolunun ters tarafında iğneuçlu ana ayar vidası vardır. Buna genellikle yüksek hız ayar vidası(High speed needle valve) denir.Bu ayar motorun maksimum çıkacağıemniyetli devir ayarını sağlar.Bu ayarı fazla kısarak motoru yüksekdevirde çalıştırmak motorun yağsız kalmasına,aşırı ısınmasınadolayısiyle motorda fazla aşıntı ve yıpranmaya sebep olur.Bu ayarıyaparken fazla sıkarak motoru fakir (lean) çalıştırmamaya özengösterilmelidir.Motora yeteri kadar yağ-yakıt karışımının gitmesinemüsade edilmeyerek motorun uygun yağlanması sağlanmalıdır.

Modern ve kaliteli karbüratörlerde motorun rolanti (idle) ayarı içindevidalı iğne bulunur.Bunun yeri genellikle gaz kolunun barrele bağlıolduğu yerin üzerindedir.Bazen tornavida başlıklı,bazen de elleayarlanacak şekilde olabilir.Buradan motorun minimum çalışma devri olanrolantisini ayarlanır.Motor rolanti ile max. devir arasında rahatçalışmalıdır.

Son ayar ise barrelin hareket mesafesini ayarlandığı civatadır.Buradanbarrelin en son hangi noktaya kadar kapanacağı ayarlanır.Bazen rölantiayarını ayarlamak içinde kullanılır.Ancak bu vidayı barrelin tamkapanmasını engelliyecek kadar fazla sıkılmamalıdır.Kumanda üzerindekigaz kolu ve trim ayarı tam kapalı pozisyonda iken barrelde tam kapalıolmalıdır.

Karbüratör ayarları yapılırken ayarlamalar azar azaryapılmalıdır.Özellikle yüksek hız ayarı yapılırken en uygun ayarnoktasının olduğu aralık çok kısa olduğundan ufak bir ayar fazlalığımotorun fakir çalışmasına sebep olur.Bu ayar noktasını bulmak zamanzaman zor olabilir.Bu gibi sebeplerden dolayı modelciler sabırlıolmalıdır.Karbüratör ayarı yapılırken eğer motor tam gaz verildiğindeaniden çok devir alıp birden stop ediyorsa motora az yakıt gidiyorböylece motor fakir çalışıyor demektir.

İğneyi biraz açıp zengin çalıştırmak gerekir.Eğer gaz verildiğindemotor devir almıyor,yada biraz devir alıp düşük devirde çalışıyorsamotora fazla yakıt gidiyor yani zengin çalışıyor demektir.İğneyi birazkısmak gerekir.Eğer gaz verildiğinde motor devir almadan stop ediyorsarolanti ayarı düşük demektir.

PERVANELER:Pervaneler çeşitli ölçü ve şekillerde olabilir.Üzerinde ikitane numara vardır.10x6 gibi.Birinci numara pervanenin çapınıverir.İkinci numara pervanenin bir turda ne kadar yol aldığını ifadeeder.Yukarıdaki örnekte 10 rakamı pervanenin çapının 10 inç olduğunu, 6rakamıda bir turda 6 inç yol aldığını gösterir.